Ngày 28/06/2023, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) ban hành Thông tư 6 (TT6/2023) sửa đổi Thông tư 39/2016 quy định về hoạt động cho vay của tổ chức tín dụng (TCTD), chi nhánh ngân hàng nước ngoài (TCTD). Thông tư 6/2023 sẽ có hiệu lực từ ngày 1/9/2023.
Thông tư 6/2023 đưa ra quy định kiểm soát chặt chẽ hơn đối với hoạt động cho vay của TCTD và NHNo. Trong bài đăng này, chúng tôi sẽ tóm tắt một số điểm chính của Thông tư 6/2023.
Bổ sung mục đích cho vay bị cấm
Thông tư 6 quy định một số tình huống mới trong đó TCTD và NHTDN không được cho vay. Những trường hợp này bao gồm:
Mục đích cho vay bị cấm mới
ghi chú
1.1. Để gửi tiền tiết kiệm
1.2. Thanh toán tiền góp vốn, chuyển nhượng vốn của công ty trách nhiệm hữu hạn, công ty hợp danh.
Hạn chế tương tự đã được quy định trong Thông tư 22/2019 về các tỷ lệ bảo đảm an toàn (Thông tư 22/2019).
1.3. Góp vốn, mua cổ phần của CTCP chưa niêm yết hoặc CTCP chưa đăng ký giao dịch trên Upcom.
Theo Thông tư 22/2019, khách hàng vay được phép vay ngắn hạn để mua cổ phần của cả công ty niêm yết và công ty chưa niêm yết;
1.4. Được góp vốn theo thỏa thuận góp vốn, hợp đồng hợp tác đầu tư hoặc hợp đồng BCC để thực hiện dự án đầu tư chưa đáp ứng điều kiện hoạt động thương mại tại thời điểm quyết định cho vay.
1.5. Thực hiện bồi hoàn tài chính (bù đắp tài chính), trừ trường hợp khách hàng thỏa mãn các điều kiện sau:
1.5.1. khách hàng đã tự ứng vốn để thanh toán các chi phí thực hiện dự án phát sinh dưới 12 tháng; Và
1.5.2. chi phí đã thanh toán là chi phí sử dụng vốn vay của TCTD theo phương án sử dụng vốn đã trình TCTD xem xét cho vay trung hạn và dài hạn để thực hiện dự án nói trên.
Thông tư 6/2023 định nghĩa “cho vay bù đắp tài chính” là việc TCTD cho khách hàng vay để bù đắp các chi phí đã phải trả hoặc hoàn trả bằng vốn tự có của khách hàng hoặc vốn vay của cá nhân, tổ chức (trừ tổ chức tín dụng) nhằm thực hiện dự án, phương án hoạt động kinh doanh hoặc dự án, phương án phục vụ nhu cầu đời sống.
Hiện tại, Thông tư 39/2016 không quy định rõ liệu TCTD/FBB có được phép cho vay để hoàn trả chi phí đã thanh toán hay không. Tuy nhiên, theo Thông tư 21/2017 quy định về giải ngân khoản vay, việc hoàn trả vốn tự có được công nhận là một trong những phương thức giải ngân khoản vay. Do đó, trên thực tế, các TCTD/FBB vẫn cung cấp các khoản vay cho mục đích này và quá trình đánh giá phụ thuộc vào phán quyết của từng TCTD hoặc FBB. Tuy nhiên, với sự ra đời của Thông tư 06/2023, các điều kiện chặt chẽ hơn đã được đặt ra và TCTD/FBB phải đảm bảo rằng các khoản vay dự kiến hoàn trả đáp ứng các điều kiện nêu trên.
Ít hạn chế cho vay để trả các khoản vay hiện có
Thông tư 39/2016 cấm TCTD và NHTDN cho vay để tái cấp vốn cho khoản vay hiện tại, bao gồm cả khoản vay nước ngoài và khoản vay trong nước, trừ trường hợp khoản vay hiện tại đáp ứng các điều kiện sau:
a) Khoản vay hiện có phục vụ mục đích kinh doanh;
b) Thời hạn của khoản vay mới không vượt quá thời hạn còn lại của khoản vay hiện có; Và
c) Khoản vay hiện có chưa được cơ cấu lại.
Thông tư 6/2023 đã loại các khoản vay nước ngoài trả chậm ra khỏi danh mục các khoản vay tái cấp vốn bị cấm. Ngoài ra, điều kiện nêu trong (a) đã bị bãi bỏ. Điều này ngụ ý rằng các TCTD/FBB hiện được phép cho vay nếu các khoản vay hiện tại được dành cho bất kỳ mục đích hợp pháp nào, chẳng hạn như chi phí sinh hoạt.
Đồng tiền trả nợ vay
Khác với Thông tư 39/2016 quy định đồng tiền trả nợ phải bằng đồng tiền của khoản vay, Thông tư 6/2023 cho phép bên vay trả khoản vay bằng một đồng tiền khác tùy theo thỏa thuận giữa bên đi vay và bên cho vay và bên cho vay. luật áp dụng.
Trình tự đòi nợ
Thông tư 6/2023 quy định rõ về trình tự thu nợ trong trường hợp khoản vay quá hạn trả nợ một hoặc nhiều lần. Trong những tình huống như vậy, TCTD/FBB sẽ ưu tiên thu hồi nợ tồn đọng theo thứ tự sau: nợ gốc quá hạn, lãi cộng dồn trên nợ gốc quá hạn, nợ gốc đến hạn và lãi dồn tích trên nợ gốc đến hạn chưa thanh toán.
Nghĩa vụ của TCTD/FBB trong việc kiểm tra, giám sát việc sử dụng vốn vay của khách hàng
Để phù hợp với các quy định của Luật Các tổ chức tín dụng 2010, Thông tư 06/2023 quy định rõ ràng rằng các TCTD/NHTDN có quyền và nghĩa vụ theo dõi, giám sát việc sử dụng vốn vay cũng như việc trả nợ của khách hàng. Ngược lại, theo Thông tư 39/2016, trách nhiệm này chỉ được coi là quyền của TCTD/FBB.
Cho vay với mục đích thanh toán để đảm bảo thực hiện nghĩa vụ
Thông tư 6/2023 bổ sung trường hợp cho vay với mục đích thanh toán để đảm bảo